Podcast – van shrink tot shiatsu – maart 2020
Artikel, Vakblad Natuurlijke & Integrale Gezondheidszorg – jan/feb 2019
De Praktijk van Maud Berens
Door Karin de Jonge
Via een weelderige tuin in herfsttooi, bereik ik de praktijkruimte van rebalancer en traumatherapeut Maud Berens. Aan de achterkant van haar huis in Lunteren gelegen, heeft de ruimte grote ramen die uitkijken op de tuin. Terwijl ik het uitzicht bewonder, vertelt Maud dat de gordijnen bij een rebalancingsessie natuurlijk dichtgaan, maar bij traumasessies vaak juist openblijven. Kijken naar de tuin en wat daar groeit en bloeit, kan namelijk ook ondersteunend werken. ‘Het lijken kleine dingen, maar het zijn allemaal hulpbronnen die je kan gebruiken in de behandeling, heel belangrijk in de begeleiding bij trauma’s.’
Maud startte haar praktijk zo’n achtien jaar geleden. Haar basis is rebalancing, een vorm van lichaamswerk via aanraking. Vervolgens specialiseerde ze zich verder in traumawerk. Ze volgde daarvoor twee opleidingen: Somatic Experiencing®, gevolgd door de verwante opleiding Neuro Affective Relational Model®, die zich richt op ontwikkelingstrauma’s. Somatic Experiencing® werd ontwikkeld door medisch bioloog en psycholoog Peter Levine. Hij deed onderzoek naar de fysiologische effecten van trauma op het zenuwstelsel en de blijvende impact als deze effecten niet ontladen kunnen worden. ‘In het lichaam zit de lading vast. Om het trauma echt op te lossen, zul je naar het lijf moeten, daar moet het gebeuren,’ legt Maud uit.
‘Het gaat er dus om dat je het lijf helpt om weer ruimte te gaan ervaren. Als er veel trauma is bij iemand, zie je vernauwing optreden. Dat zie je al in kleine dingen. Een voorbeeld: ik nodig iemand in een sessie altijd uit om te kijken waar hij of zij wil zitten, op een comfortabele plek in de ruimte. Veel mensen met trauma zijn niet gewend te voelen wat comfortabel is en dan zie je bijvoorbeeld dat iemand liefst zo snel mogelijk ergens gaat zitten. Door daarbij stil te staan, kan iemand zich al bewust worden van dit soort mechanismes. Bij trauma zitten dingen aan elkaar geplakt: beelden, gedachten, emoties, lichaamssensaties, etc. Die moeten als het ware ontrafeld worden. Het lichaam is de ingang. Daarom laat ik cliënten contact maken met hun lichaam, zowel via aanraking als via visualisaties. Zo kan de cliënt zich bewust worden van de lichaamssensaties, bijvoorbeeld hoe iemand ademt, waar spanning zit, maar ook van de gevoelens en gedachten die vastzitten aan die sensaties. Trauma maakt een mens gevoeliger voor allerlei dingen die normaal misschien helemaal niet uitmaken. Daarom stem ik steeds af of het oké is wat ik doe of vraag. Dat geeft iemand ook weer empowerment, om ja of nee te kunnen zeggen. Want er zijn natuurlijk altijd stemmetjes in ons die zeggen; ‘huh, dit is raar zeg’. Ook die stemmetjes mogen zichtbaar worden. Het gaat om de complete ervaring.’
Zorgvuldig en zoekend naar de juiste woorden vertelt Maud in ons gesprek over haar werk. Ik kan me daardoor goed iets voorstellen bij die afstemming op haar cliënten. ‘Dat fijne, zorgvuldige werk past bij me’, vertelt Maud. Mensen komen over het algemeen bij haar met een klacht, zoals angst, niet kunnen slapen, woede-uitbarstingen, spanningsklachten, afgeslotenheid, etc. Soms komen mensen ook gericht met de vraag om samen naar een bepaald trauma of nare gebeurtenis te kijken, zodat hun klachten kunnen oplossen. ‘De kunst is dan om het open te houden’, zegt Maud, ‘want het kan best dat die klachten verdwijnen, maar je weet uiteindelijk niet hoe dat proces zal verlopen. Het is belangrijk om alles met een open oog te onderzoeken. De eerste afspraak noem ik een intakesessie. Dus niet alleen een intakegesprek, ik laat iemand ook ervaren hoe ik werk, want dan kan hij beslissen of het aansluit. Op het moment verwijs ik trouwens veel mensen door naar collega’s, omdat mijn praktijk erg vol zit.’
Maud werkte lange tijd in het bedrijfsleven, als wiskundige in de technische sector. Ze kwam terecht in het management en leidde diverse veranderingsprocessen in de organisatie. ‘Het was een prachtige baan, ik had een superbaas. Hij investeerde veel tijd in verbinding. Bij onze maandelijkse meeting, waarbij alle managers vanuit verschillende Europese vestigingen werden ingevlogen, werd de helft van de tijd besteed aan coaching en teambuilding en de andere helft aan zakelijke kwesties. Voor die jaren heel vooruitstrevend. Achteraf gezien denk ik dat toen een en ander in gang gezet is wat betreft mijn persoonlijke proces. Ik kwam helaas terecht in een burn-out. Nu noem ik dat een soort ingrijpen van bovenaf. Het werd waarschijnlijk tijd om een ander deel van mezelf te gaan ontwikkelen. Ik was goed in anderen aanvoelen, maar mezelf voelen was lastiger.
Rebalancing hielp me om vanuit mijn hoofd naar het lijf te gaan en mezelf te gaan voelen. Dat bracht me veel. Bij de SE- en de NARM-opleiding ging ik ook dieper kijken naar het trauma waar ik als vierjarige mee te maken kreeg, toen mijn tweejarige zusje een ernstig ongeluk kreeg. Ze overleefde het gelukkig, maar het waren pittige jaren voor mijn ouders. Het heeft ons gezin getekend. De jaren die ik in therapie ben geweest gingen eigenlijk daarover. Elke keer heelde er een stukje van die pijn, maar het leek of ik daar nog lang mee bezig zou zijn. Toen ik de NARM-sessies deed, merkte ik echter dat de lading van het trauma minder werd. Niet dat het nu helemaal weg is, soms komen er weer nieuwe aspecten op. Maar op de een of andere manier voelde het klaar, ik voelde me eindelijk vrij. Een tijdje daarna deed ik bij een wandelmeditatie een ritueel, door mijn probleem symbolisch op een mooi plekje langs de weg neer te leggen: ‘Ik leg het hier neer en ga nu zonder dat zware stuk de wereld in’. Zichtbaar ontroerd: ‘mooi trouwens om dat even zo terug te halen’.
‘Die eigen ervaringen van mij als therapeut zijn natuurlijk erg belangrijk. Je kan de cliënt alleen maar zover meenemen als je zelf bent. Je kan iemand niet helpen boosheid vrij te laten als je daar zelf nog mee in een kramp zit. Bovendien is het belangrijk zorgvuldig om te gaan met dat soort heftige emoties. Het gaat er ook om bewust te worden waarom een emotie wordt ingehouden. Bij boosheid kan er bijvoorbeeld een associatie zijn met een vader die als hij boos was iemand in elkaar sloeg. Dan is het belangrijk ook dat stuk te gaan zien. Beide kanten mogen op tafel komen, dan heb je de hele waarheid. Daar kan heling ontstaan. Bij traumawerk is het belangrijk dat je de aandacht ook richt op het gezonde deel in iemand, daar waar iemand wel iets kan. De kern van het SE-werk is dat je pas de traumatische lading kan aanraken als er ook contact is met het gezonde deel. Zo kan het gezonde deel de lading in het andere deel verwerken. Het lijf staat klaar om van alles te verwerken. mits het de kans krijgt.’
jan/feb 2019 | VAKBLAD NATUURLIJKE & INTEGRALE GEZONDHEIDSZORG
Artikel, Ede Stad – 26 mei 2004
Nationale voorzitter en coördinator ‘Rebalancing’ met praktijk in Ede en Lunteren
,,Ruimte maken door aan te raken”
EDE/LUNTEREN – ‘Ik zit lekker in mijn vel’. Het is bijna een clichématige omschrijving van het feit dat het goed met je gaat. Het kost meestal wat moeite om toe te geven dat je niet ‘lekker in je vel’ zit. Daarom zijn er hele volksstammen die hun onvrede over lichamelijke en geestelijke pijn domweg negeren of verstoppen. Dat is funest voor de gezondheid, vinden Tineke Bakker (53) en Maud Berens (45). Zij zijn ervan overtuigd dat juist via dat ‘vel’ een mens geraakt wordt in zijn of haar diepste gevoelens. Daarom noemen ze hun vak lichaamswerk. Of mooier: Rebalancing. Op zoek naar de balans, het evenwicht in jezelf.
Door Freek Wolff
,,Jezelf onder ogen durven komen, zonder te oordelen. Die rode draad spreekt me aan,” zegt Berens. ,,Dat je helemaal waar laat zijn wat er is. Verdriet en boosheid bijvoorbeeld. Dus niet doen alsof dat er niet is.” Bakker voegt toe: ,,Het verleden speelt bij die gevoelens vaak een rol, dat kun je niet wegpoetsen. Dat hoeft niet ontkend te worden, maar je moet daar in het hier en nu naar kijken. We zijn er niet op gericht om iemand te veranderen of te genezen, maar laten de realiteit naar boven komen en leren cliënten om ‘de dingen’ te hanteren.”
De collega’s zijn de enige twee rebalancers in de gemeente Ede. Bakker heeft vanaf 1993 een eigen praktijk in Ede, terwijl Berens drie jaar actief is in Lunteren. De Edese is secretaresse en coördinator van de driejarige opleiding Rebalancing in Siddeburen (Groningen). De Lunterse is voorzitter van de Vereniging Rebalancing Nederland (VRN), waar 26 therapeuten lid van zijn. ,,Zo ben je naar de cliënten toe transparant in de kwaliteitseisen, waarbij het gaat om registratie, klacht- en tuchtrecht, toetsing van praktijkinrichting, bijscholing en medische basisvakken.” Een andere groep rebalancers is, staat dus niet geregistreerd, maar is wel verenigd bij het Platform Rebalancing Nederland.
Het vak Rebalancing vindt zijn oorsprong in de meditatiecentra van India. Onder leiding van spirituele meester Osho werden diverse technieken samengevoegd. Het heeft raakvlakken met fysiotherapie, psychotherapie, verschillende massagevormen en meditatie. ,,Dat laatste heeft te maken met bewust zijn, met alles waar je mee komt. Dat is iets anders dan hard aan het werk gaan. We willen mensen laten inzien dat ze veel energie stoppen in dingen om ze niet waar te laten zijn. Het doorlopen met constante vermoeidheid bijvoorbeeld. Dat niet erkennen, kost zoveel energie. Diep van binnen weten mensen dat al, maar wij helpen het naar boven te halen.
Dat mensen gevoelens dikwijls niet uiten, kan volgens Maud en Tineke liggen aan: de omgeving (,,niet iedereen loopt daarmee te koop”); het is te pijnlijk (,,vervlakking of koestering”); het is ooit afgestraft (,,als kind als ‘watje’ bestempeld”).
De twee krijgen te maken met problemen in allerlei gradaties, zoals burn-out, relatieproblemen, incest, onzekerheid) en fysieke klachten. Maar: ,,Rebalancing is vooral voor mensen die in wezen gezond zijn, maar tegen dingen aanlopen die ze net niet in hun eentje aankunnen. Die hen blokkeren. Lichaam en geest moeten in evenwicht komen.”
Nekpijn
Als iemand bereid is om in therapie te gaan, is dat volgens de rebalancers al een belangrijke stap. Maud en Tineke merken dat in het lichaam van mensen veel nare, onderdrukte ervaringen opgeslagen worden. ,,Je voelt dan de spanning. Wij helpen ze dat te ervaren en te ontladen. Als iemand pijn in zijn nek heeft, gaan we daar alle aandacht op richten. Oud zeer wordt letterlijk en figuurlijk (aan)geraakt. Lichaamswerk is direct. De kracht van het aanraken is contact. Zo van: ik ben hier, waar ben jij? Het is een goed middel om uit het hoofd te raken en in het lijf te zakken. Ruimte maken door aan te raken.”
Ze leggen accent op ‘dit ben jij en dat is oké’. ,,Je helpt mensen om bewuster te kiezen. Wat ze écht willen, want daar zijn ze soms ver vanaf. Dit betekent dan dat ze veel los zullen moeten laten, zoals aanzien, goed salaris of een functie.” Zowel Bakker als Berens kan daarover meepraten. Beiden hadden voorheen uitstekende banen, de een als secretaresse in de bouw, de ander als wiskundig ingenieur en manager in de telecommunicatie.
Ze vonden hun draai helemaal in Rebalancing, iets wat ze zien als complementaire zorg. De contacten met huisartsen noemen ze goed en er zijn wederzijdse doorverwijzingen. ,,Het is een mooi vak. Je ziet hoe mensen zichzelf ontdekken,” zegt Tineke. ,,Als iemand milder voor zichzelf wordt, komt de acceptatie. Dan is groei mogelijk,” voegt Maud toe.
Maud Berens en Tineke Bakker: ,,Valkuilen en dips zullen er altijd blijven, maar de kunst is hoe je daarmee omgaat. Rebalancing is een investering in jezelf.”
Artikel, LUNTERSE KRANT – september 2001
Maud Berens opent praktijk voor Rebalancing
Rebalancing? Wat is dat?
Door Henk de Rooy
LUNTEREN – De Lunterse Maud Berens is sinds enige maanden als rebalancer werkzaam in haar praktijk voor Rebalancing.
Rebalancing? Wat is dat? Vragen, die Maud veelvuldig worden gesteld.
Het lichaam is een uniek iets. Het is in staat herinneringen uit een lang of kort verleden vast te houden. Het kan gevoelens en emoties ver weg stoppen door spiervezels op die plek aan te spannen. Het lichaam biedt de kans om die weggestopte gevoelens en emoties op een later tijdstip te uiten. In de meeste gevallen wordt het lichaam niet de kans gegeven dit te doen.
Hiermee wordt een soort sneeuwbaleffect in werking gezet. Het lichaam wordt op deze wijze in de loop van het leven een vergaarbak van weggestopte gevoelens. Dit ontstaat al in de vroegste jeugd. Natuurlijke reacties van onder meer kinderen worden gecorrigeerd, er wordt geleerd sterk te zijn en gevoelens en emoties te beheersen. Het lichaam is in staat deze herinneringen vast te houden, het onderbewuste regelt heel veel.
Op het moment dat het lichaam zegt: ,,Nu is het genoeg, tot hier en niet verder”, ontstaat een probleem.
Het gaat bijvoorbeeld pijnprikkels uitzenden, vaak moe zijn, zonder aanwijsbare oorzaak. Zo krijgen veel mensen als ze ouder worden last van hun rug, of van hun nek, of waar dan ook. Het heeft te maken met het ouder worden, dat is waar.
Maar het is voor een deel in feite niet nodig als je jezelf de ruimte geeft om deze gevoelens alsnog te voelen. Een ander signaal dat je lichaam niet meer in staat is dit vast te houden is dat er allerlei emoties ‘zomaar’ naar boven komen, bijvoorbeeld bij het minste of geringste in huilen uitbarsten.
Rebalancing is een methode die je helpt om je bewust te worden van wat er echt is, in je lichaam, in je emoties. De rebalancer helpt je om nu eens niet weg te gaan bij de pijn die je voelt, maar om daar helemaal bij te blijven, met je volle aandacht. Het de aandacht te geven die het vraagt en eigenlijk verdient.
Rebalancing gebruikt aanraking om je in contact te brengen met je lichaam. Het aanraken kan op verschillende manieren, afhankelijk van de persoon en wat de situatie vraagt: zachte methoden, liefdevolle aanraking, stevige massage van het wat hardere bindweefsel waarbij ook diepere lagen in het lichaam aangeraakt kunnen worden. En bewegingsmassage, waarbij het lichaam op een zachte manier geschud wordt zodat de gewrichten kunnen ontspannen en hun energie los kunnen laten.
Het doel van rebalancing is niet te willen veranderen. Daar zit weer een moeten aan vast, wat weer gepaard gaat met spierspanningen. Het doel is bewustwording, alleen kijken, ervaren, erbij blijven en het volledig beleven. Emoties en gevoelens mogen geuit worden. In sessies van zo’n anderhalf uur worden spanningsknopen in je spieren ontward en wordt het lichaam de kans gegeven zich te ontdoen van bewust of onbewust weggestopte gevoelens en emoties. Hierna ontstaat meer ruimte en voel je je werkelijk een stuk vrijer.
In haar praktijk voor Rebalancing is Maud Berens te bereiken onder tel. 0318-484272.